maandag 12 januari 2009

Ten oorlog trekken in tijden van verkiezingen

TEL AVIV - De oorlog in Gaza is niet los te zien van de binnenlandse politiek in Israël. Tzipi Livni en Ehud Barak scoren nu nog met de oorlog, maar ze spelen hoog spel. 'De stemming kan snel omslaan.'


























Hoe de oorlog in de Gazastrook verder ook verloopt, de winnaar in Israël staat al vast: Benjamin Netanyahu. Asher Arian, hoogleraar politieke wetenschappen aan de Universiteit van Haifa, lacht. Zijn conclusie, zegt hij, is nauwelijks origineel. 'Netanyahu zit op een troon. Hij steunde de oorlog toen iedereen er voor was. Maar als politicus in de oppositie draagt hij geen enkele verantwoordelijkheid voor het verdere verloop ervan. De andere politici hebben hun reputatie op het spel gezet, hij hoefde dat niet te doen.'

Misschien niet origineel, maar wel ironisch: de oppositieleider als politieke winnaar van een oorlog die juist de positie van de leiders van de regeringspartijen moest versterken. Maar zo ziet het er nu wel uit, zegt Arian.

Ehud Barak, minister van Defensie en lijsttrekker van de Arbeidspartij, en Tzipi Livni, minister van Buitenlandse Zaken en leider van Kadima, hebben een politieke gok gewaagd door een maand voor de verkiezingen een oorlog te beginnen tegen Hamas.

De aanvallen werden twee weken geleden massaal gesteund door de Israëlische bevolking, aldus Arian. 'Ik wil niet zo cynisch zijn om te zeggen dat ze puur om de verkiezingen van 10februari de strijd met Hamas zijn aangegaan. Maar het één is zeker niet los te zien van het ander.'

Akiva Eldar, politiek commentator van de linkse krant Haaretz, zegt dat 'sukkels geen excuus nodig hebben om domme dingen te doen'. Hij bedoelt dit: politiek is geen vak waar mensen hun daden altijd beredeneerd doen. 'Maar Barak en Livni zouden engeltjes zijn als ze de nationale politiek niet in hun besluiten zouden hebben betrokken. Het moment van de aanval is daarvoor te toevallig.'

Twee weken geleden stonden de Arbeidspartij en Kadima er beroerd voor in alle peilingen. De rechtse Likoed-partij van Netanyahu lag een straatlengte voor. Hij kon zijn kritiek richten op veiligheid, één van zijn meest geliefde punten. Hij bekritiseerde de regering van aftredend premier Ehud Olmert: hoe kon zij beloven dat zij voor uw veiligheid instaat, terwijl Zuid-Israël te lijden heeft van Qassam-raketten vanuit de Gazastrook?

Arian: 'Als je redeneert vanuit de situatie van twee weken geleden, was de oorlog politiek verklaarbaar. De bevolking riep om militaire actie, linkse partijen en de vredesbeweging waren naar de marge gedrukt.' Nog steeds laten peilingen winst zien voor Barak en Livni. Maar politici moeten verder denken, zegt Eldar. 'Ze hebben Hamas gebombardeerd, maar de raketten zijn niet gestopt. Daarna zijn ze een grondoffensief begonnen, waarvoor al veel minder steun was. Daarmee hebben ze het zichzelf moeilijk gemaakt.'

Dat grondoffensief, dat vorige week zaterdag begon, heeft alles in zich om een keerpunt te worden. Israëlische soldaten vonden de dood in de Gazastrook. Hun foto's komen op televisie, kranten publiceren hun necrologieën. In Israël is een voorzichtig debat ontstaan over de oorlog. Het aantal Palestijnse en Israëlische slachtoffers blijft groeien, terwijl Hamas niet vernietigd is en er nog steeds raketten neerkomen.

Eldar: 'Mensen verliezen het euforische gevoel van de eerste dagen nu ze elke ochtend wakker worden met slecht nieuws.'

Arian: 'De Israëlische kiezer is cynisch en sceptisch. Iedereen herinnert zich de politieke fouten van de oorlog van 2006 in Libanon. De stemming kan snel omslaan.'

Volgens commentator Eldar wil de regering maar één ding: een einde aan de oorlog, zonder gezichtsverlies in eigen land. 'Als het te lang doorgaat en er te veel mensen sneuvelen, lopen ze vast in het conflict. Barak en Livni moeten er op tijd uitstappen, zonder er als idioten op te staan. Dat betekent dat ze een verhaal moeten hebben, want het staakt-het-vuren zal waarschijnlijk sterk lijken op de situatie van vóór de oorlog. Lukt ze het niet dat uit te leggen, dan kan Netanyahu zeggen: “Ik had dit veel beter gedaan,.'

Er is volgens Eldar een 'creatieve uitweg'. Israël kan zich terugtrekken uit de Gazastrook als gebaar van goede wil naar de nieuwe president van de Verenigde Staten, Barack Obama. 'Dat zal wereldwijd als een grootmoedig gebaar worden uitgelegd.'

Bron: DS 12/1

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.