maandag 2 februari 2009

Lange tenen smeken om getrapt te worden

De multiculturele samenleving is geen multihumoristisch gebeuren. Claude Marinower (Open Vld) stoort zich mateloos aan een filmpje in Man bijt hond dat de draak steekt met querulanten uit 'de' Joodse gemeenschap en dat doet in een setting die refereert aan de jaren dertig. De makers van Man bijt hond vonden dat blijkbaar geinig, Marinower en een deel van de Joodse gemeenschap gaan ervan over hun nek en eisen een optreden van de raad van bestuur van de VRT.

De Joodse gemeenschap zit in het defensief en reageert dus offensief. Bert Anciaux bevond zich vorige week ineens midden in een politiek Gaza, van alle kanten bestookt en van overal te hulp geschoten. Ook dit weekend: de chassidische joden weigeren de verplichte inburgeringscursus te volgen. Dat na de woede over Hitlers vermeende 'forel in botersaus' of de rel omdat een Antwerps antiquariaat een boek over Adolf had geëtaleerd.

Lange tenen - zo zien veel Vlamingen die reactie - smeken natuurlijk om op getrapt te worden. Dus was Man bijt hond er als de kippen bij om wat zout in de wonde te wrijven.

Maar een wonde is het wel. Veel Joden voelen zich belaagd. En hun subjectieve gevoel van onveiligheid heeft ook objectieve redenen. Bij de ontspoorde anti-Gazabetoging in Antwerpen waren er vuile antisemitische bijtonen. Er worden nog altijd synagogen en Joodse kerkhoven geschonden. En zopas rehabiliteerde Benedictus XVI een bisschop die de Holocaust blijft ontkennen.

Vandaar dat veel Joden hun 'gevoeligheden' hebben. Net zoals veel Vlamingen er andere hebben of moslims. Bij de Deense Allahcartoons was er een consensus: 'Men moet met alles mogen lachen'.

Terwijl dat in de praktijk niet zo is. Stel eens dat er vandaag een stand-upcomedian op de VRT gitzwarte lol zou trappen met de slachtoffertjes uit Sint-Gillis-Dendermonde. In heel Vlaanderen zou het verontwaardigd klinken van 'Il y a quand même des limites'.

Welja, die zijn er. Bij satire mag inderdaad alles, maar dat betekent nog niet dat alles moet of hoeft. Dat is een subtielere insteek: smaak, respect en zelfs wellevendheid. Het feit dat je zulke begrippen moeilijk administratief of correctioneel kunt sanctioneren, betekent niet dat het geen goede argumenten kunnen zijn. Welke grenzen respecteren we? Niet omdat we moeten van de wet, maar omdat we menen dat dat beter is, als mens.

Door Walter Pauli
Politiek commentator

Joodse gemeenschap lichtgeraakt om een filmpje dat zijn lichtgeraaktheid in de schijnwerpers plaatst



Artikel uit de DS:

Joden boos op 'Man bijt hond'
De Joodse gemeenschap is niet te spreken over een filmpje dat het programma 'Man bijt hond' afgelopen vrijdag uitzond. Het fragment onder de titel 'Joden weer wat boos' geeft een lijst van instellingen en mensen waarop de Joden nog niet boos zijn.

'Man bijt hond' bracht het naar aanleiding van de rel over de uitspraken van Vlaams minister Bert Anciaux afgelopen week en eerdere incidenten zoals de forel van Hitler.

Stijn Meuris, de maker van de Man Bijt Hond-rubriek 'Het gesproken dagblad' begrijpt de reactie van de Joodse gemeenschap niet.

'In 'Het gesproken dagblad' belichten we op duidelijk satirische wijze het nieuws van de afgelopen week. Het ontgaat de Joden misschien, maar daarin lachen we met alle godsdiensten, politici en gebeurtenissen, zonder uitzondering.'

Meuris blijft achter het filmpje staan. 'Het was bijna lachwekkend hoe de Joodse gemeenschap de afgelopen weken bijna alles op de korrel nam. Wij dienen er in zo'n situaties gewoon voor om op zulke dingen te reageren.'

Mogelijk klacht
Volgens Claude Marinower (Open VLD), zelf van joodse afkomst, was het filmpje er zwaar over. 'En ik behoor helemaal niet tot de categorie van de lange tenen', stelt hij.

Vooral de beelden die gebruikt werden stuitten hem tegen de borst. 'Het allereerste beeld van die bijdrage van vorige vrijdag is treffend, is tekenend. Het aantal stereotypen dat gehanteerd wordt, kris kras, is ook treffend', zegt hij.

De zaak wordt besproken op de volgende raad van bestuur van de VRT. 'Dit is het vijfde incident in drie maanden tijd', aldus Claude Marinower, Jood en lid van de raad van bestuur. 'Mogelijk wordt er een klacht ingediend.'

De vier vorige incidenten
- De forel van Hitler in het Canvas-programma 'Plat Préféré' van Jeroen Meus.
- Een filmpje in Man Bijt Hond over de annulatie van de forel van Hitler
- Advertentie voor het reisprogramma 'Weg met De Soete' waarbij Canvas claimde dat een Hitlerprentr het eerste is wat je vindt als je 'Duitser' intikt op Google.
- Philippe Guebels die zich op de radio afvraagt 'of de Joden bij een gaslek in Antwerpen klacht zullen indienen wegens provocatie' en stelt 'dat ze de Joden niet meer zo makkelijk op de trein zullen krijgen omdat de meeste naar de VS verhuisd zijn'.

In de coulissen van de Anciauxhetze

Lucas Catherine over de invloed die de Joodse lobby uitoefent op de Vlaamse politici. Catherine is auteur en Midden-Oostenspecialist. Op 10 februari verschijnt bij uitgeverij EPO van hem en Charles Ducal 'Gaza, de geschiedenis van de Palestijnse tragedie'.


De Vlaamse regering heeft het incident-Anciaux afgesloten. Lucas Catherine wil nog een vraag beantwoorden: 'Hoe komt het dat figuren als Aron Malinsky of Michaël Freilich, die enkel zichzelf vertegenwoordigen, of het Forum van Joodse Organisaties, dat zichzelf opwerpt als de stem van de Joodse gemeenschap, en vaak gewoon als spreekbuis van Israël, zo'n impact hebben op Belgische politici?'

'Ik moest ook denken aan de honderden dode kinderen in de
Gazastrook, ook bewust door een agressor omgebracht, zonder dat die agressor opgepakt werd", schreef Bert Anciaux een week geleden. In de dagen daarvoor had hij op zijn blog al acht keer naar de afschuwelijke oorlog in Gaza verwezen, maar nu dook Gaza op in een stuk over het drama in Dendermonde. En dat beroerde de gemoederen in Vlaanderen. Nu is op het gemoed spelen een van de manieren waarop Anciaux aan politiek doet, en met enig succes. De woordvoerders van Israël hadden eerst al moeten slikken dat een rist culturele figuren die anders niet over Palestina publiceren, van Jan Goossens tot Axelle Red, nu plots een oproep ondertekenden om Israël te boycotten. Ze kregen schrik dat de publieke opinie zich tegen Israël zou kunnen keren. Daarom ook dat Karel De Gucht - u weet wel, de minster die op de website van Buitenlandse Zaken een oproep laat zetten om in de Israëlische wapenindustrie te investeren - de zes kinderslachtoffers uit Gaza met hun begeleiders niet, zoals eerst gepland, liet opvangen in (Marokkaanse) onthaalgezinnen, maar verbande naar een opvangcentrum in Yvoir. Ze zouden eens hun verhaal kunnen doen. En dan kwam Bertje met zijn allesbehalve gespeelde emotie.

Werk aan de winkel, dacht de lobby, en Joods Actueel activeerde de Israëlische ambassade. Plots stond de Wetstraat in rep en roer. Hoe komt het dat figuren als Aron Malinsky of Michaël Freilich, die enkel zichzelf vertegenwoordigen, of het Forum van Joodse Organisaties, dat zichzelf opwerpt als de stem van de Joodse gemeenschap en vaak gewoon als spreekbuis van Israël, zo'n impact hebben op Belgische politici?

Het Forum is een vzw met nog geen twintig leden. Professor Henri Rosenberg (Universiteit Antwerpen en Nijmegen) omschrijft het als "een clubje van happy fews dat niet openstaat voor toetreding en waarvan de leden niet verkozen worden". Het Forum is niet representatief. Toen ze opriepen voor een steunbetoging aan Israël in het Antwerpse stadspark op 11 januari werden in alle synagogen pamfletten uitgedeeld om niet mee te betogen. Drie orthodoxe organisaties publiceerden een brief in de pers waarin ze verklaarden dat ze niets met de politiek in het Midden-Oosten te maken wilden hebben. De persfotografen hadden dan ook moeite om tijdens die betoging een paar orthodoxen in beeld te brengen. Woordvoerster van het Forum is Diane Keyser, samen met Hans Knoop. Drijvende kracht achter het Forum is Pinkas Kornfeld van de orthodoxe gemeente Machsike Hadass; een netwerker die bij velen niet zo graag gezien is. Hij wordt onder meer verweten de officiële vertegenwoordiger in België te zijn van Kach. Kach is een moorddadige organisatie van joodse kolonisten die zowel in de VS als in het Verenigd Koninkrijk op de lijst van terroristische organisaties staat.

Inburgering is niet koosjer
Deze mensen baseren hun macht op twee gegevens: ze zijn bij de weinige Antwerpse Joden die fatsoenlijk Nederlands spreken. De voertalen in de gemeenschap zijn Jiddisch, Hebreeuws en Frans. Ook onze politici weten dat. Bij elke verkiezing prijzen zij zichzelf en hun liefde voor Israël aan op speciale pamfletjes in het Jiddisch of Hebreeuws. De grote meerderheid van de Antwerpse Joden houdt zich bezig met religie of met Israël en is absoluut niet geïntegreerd. Nog maar heel recentelijk tekenden alle rabbijnen van Antwerpen een religeus verbod op inburgering en verklaarden ze de cursussen maatschappelijke oriëntatie niet-koosjer. Als imams zoiets zouden doen, zouden de voorpagina's van de kranten niet groot genoeg zijn. Nu hoorde zelfs Marino het niet in Keulen donderen.

Een tweede pijler waarop hun invloed op de Belgische politici steunt, is hun vaardigheid om binnen een gemeenschap die de Belgische politiek alleen maar volgt in zoverre Israël erbij betrokken is, stemmen te ronselen. Een mooi voorbeeld vormden de laatste gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen, die op een joodse feestdag vielen en waarbij de orthodoxen dus per volmacht moesten stemmen. Natuurlijk dat de twee belangrijkste Joodse kandidaten, Claude Marinower (Open Vld) en Aron Malinsky (sp.a), aan volmachten probeerden te geraken. Ze zouden dom zijn als ze dat niet deden. Maar buiten hen waren er nog actoren. Aron Kohen, de zoon van rabbi J.M. Kohen, verzamelde bij de orthodoxen liefst tweeduizend blanco volmachten voor Open Vld. CD&V viel een beetje uit de boot ondanks haar Joodse kandidaat David Freilich, maar die kon blijkbaar alleen binnen zijn familie enkele volmachten ronselen. Machsike Hadass, de orthodoxe gemeente waarvan Pinkas Kornfeld voorzitter is, ronselde voor de sp.a, vooral voor Aron Malinsky. Ook de ultra-orthodoxe beweging riep op om socialistisch te stemmen, en David Rosner verzamelde zo maar liefst negenhonderd blanco volmachten voor de sp.a.

Logisch dus dat sp.a-voorzitster Caroline Gennez op de stoep van het Forum stond om Anciaux af te vallen. Pauvre Bert. Hij doet mij denken aan een uitspraak van Coluche: "On ne peut pas dire la vérité sur la télé, il y a trop de gens qui regardent." Anciaux zal nu wel geleerd hebben dat de blog van een minister ook zo iets is als die télé van Coluche.